Futbolcu menajerliği, futbolcu veya spor kulübü ile menajer arasındaki sözleşmeye dayanılarak kurulan ilişkiyi ifade etmektedir. Türkiye Futbol Federasyonu tarafından yayımlanan Futbol Menajerleri ile Çalışma Talimatının 2. Maddesinde ise menajer daha açık bir biçimde belli bir ücret karşılığında veya ücretsiz olarak, profesyonel futbolcu sözleşmesi müzakeresi yürütmek amacıyla futbolcu veya kulüpleri temsil eden veya kulüpler arasında transfer müzakeresi yürütmek amacıyla kulüpleri temsil eden Türkiye Futbol Federasyonundan lisans almış gerçek kişiler olarak tanımlanmaktadır. Söz konusu Talimatın aynı maddesi uyarınca futbolcu menajeri sözleşmeleri ise Menajerlerin futbolcu veya kulüp ile imzalayacakları örneği TFF tarafından hazırlanmış yazılı sözleşme şeklinde ifade edilmektedir.

Bahsi geçen kanun hükmünden de açıkça anlaşılacağı üzere futbolcu menajer sözleşmeleri, menajer ile futbolcu veya spor kulübü arasında imzalanmaktadır. Menajer sözleşmelerinin geçerliliği Talimat uyarınca birtakım şartlara bağlıdır. Öncelikle sözleşmenin yazılı olarak ihdas edilmesi zorunludur. Ayrıca sözleşmede ilişkinin kapsamının genel hatlarıyla ortaya konması gerekmektedir. Belirtmek gerekir ki sözleşme en fazla iki yıl süreyle yapılabilir. İki yılın dolmasıyla birlikte sözleşmenin kendiliğinden yenileneceğine ilişkin kayıtlar geçersizdir. İki yılın tamamlanmasıyla birlikte sözleşmesel ilişkiyi devam ettirmek isteyen taraflar süresi iki yılı aşmayan yeni bir sözleşme ihdas etmelidir.

Geçerlilik şartlarını haiz bir futbolcu menajerliği sözleşmesinin hukuki niteliği konusunda öğretide farklı görüşler mevcuttur. Ancak öğretideki baskın görüşe göre futbolcu menajerliği sözleşmeleri isimsiz sözleşmelerdir. Yargıtay ise çeşitli kararlarında farklı nitelendirmelerde bulunmuştur:[1]

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2013/15789 Esas ve 2014/16309 Karar Sayılı Kararında;

İncelenen dosya içeriğine göre, davacı ile davalı arasında Borçlar Kanunu madde 520 gereğince geçerli bir Simsarlık Sözleşmesi olup, simsarın yaptığı çalışmanın akde dönüşmesi halinde ücret talep edebileceği de izahtan varestedir.

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi ise 2014/18896 Esas ve 2015/6729 Karar Sayılı Kararında;

Uyuşmazlığın Futbolcu Menajerlik Komisyon Sözleşmesinden kaynaklanmasına ve davalının sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışında olup, Yüksek 13. Hukuk Dairesinin görevi dahilindedir.

Görüldüğü üzere, Yargıtay futbolcu menajerlik sözleşmelerinin hukuki niteliğini kimi kararlarında Simsarlık Sözleşmesi olarak kabul ederken kimi kararlarında ise Komisyon Sözleşmesi olarak nitelemektedir.

Futbolcu menajerlik sözleşmelerinin bahsi geçen tartışmalı niteliğini giderici nitelikte Futbol Menajerleri ile Çalışma Talimatının 13. Maddesine şu hüküm eklenmiştir:

Futbolcu ve kulüpler şeffaflık açısından, menajerlik sözleşmesinde, menajerlerle girdikleri yasal ilişkinin hukuki yapısını, yani bu ilişkinin bir hizmet mi, danışmanlık mı, temsil mi, yoksa başka bir yasal ilişki mi olduğunu belirtmekle yükümlüdürler.

Dolayısıyla futbolculara ve kulüplere getirilen menajerlik sözleşmesinden kaynaklanan hukuki ilişkinin niteliğini sözleşmede belirtme yükümlülüğü ile sözleşmenin niteliğine ilişkin tartışmalar önemsiz hale gelmiştir. Öyle ki her sözleşme öngördüğü hukuki nitelendirme uyarınca sonuçlarını doğuracaktır.

Sözleşmesel ilişkinin hukuki niteliğinin menajerlik sözleşmesinde belirtilmesiyle birlikte menajerlik sözleşmelerine ilişkin uyuşmazlıklarda sıklıkla karşılaşılan menfaat çatışması da sonuçlarını sözleşmenin hukuki niteliğine göre doğuracaktır. Örneğin bir kulübün menajeri, kulübün sözleşme yapmak istediği futbolcunun sakatlığına ilişkin durumu bilmesine rağmen kulüp yetkililerine bu durumu bildirmemiş ve kulüp ile futbolcu arasında sözleşme imzalanmış ancak futbolcunun daha sonradan sakat olduğu ortaya çıkmışsa, işte bu noktada menfaat çatışması gündeme gelir.[2]

Futbolcu menajerliği sözleşmesinin simsarlık sözleşmesi niteliğinde olduğu belirtilmişse menfaat çatışması halinde Türk Borçlar Kanunu’nun madde 520 ve devamı hükümleri uygulama alanı bulacaktır. Söz konusu hükümler uyarınca; Simsarlık sözleşmesi, simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkânının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması hâlinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir. Ancak hemen belirtmek gerekir ki menajerlik sözleşmesi ile simsarlık sözleşmesi arasındaki en önemli fark, simsarın sözleşmeye sadece aracılık etmesiyken; menajerin, duruma göre futbolcu adına sözleşme yapabiliyor olmasıdır.[3] Simsar, üstlendiği borcuna aykırı davranarak diğer tarafın menfaatine hareket eder veya dürüstlük kurallarına aykırı olarak diğer taraftan ücret sözü alırsa, ücrete ve yaptığı giderlere ilişkin haklarını kaybeder. Dolayısıyla hukuki niteliği simsarlık sözleşmesi olarak belirlenen bir menajer sözleşmesinde menfaat çatışmasının vuku bulması halinde menajer ücret ve diğer haklarını kaybedecektir.

Komisyonculuk sözleşmesi olarak belirlenen bir menajerlik sözleşmesinde ise Türk Borçlar Kanunu’nun madde 532 ve devamı hükümleri gündeme gelecektir.  Bu çerçevede bir menfaat çatışması doğması halinde ‘diğer komisyon işleri’ hükmü çerçevesinde uyuşmazlık çözüme kavuşturulacaktır.

Son olarak taraflar menajerlik sözleşmesine vekalet sözleşmesine ilişkin hükümlerin uygulanacağını kararlaştırabilir. Bu durumda bir menfaat çatışmasının meydana gelmesi halinde Türk Borçlar Kanunu’nun madde 502 ve devamı hükümleri uygulanır. Öyle ki vekâlet sözleşmesi, vekilin vekâlet verenin bir işini görmeyi veya işlemini yapmayı üstlendiği sözleşmedir. Vekil üstlendiği iş ve hizmetleri, vekâlet verenin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle yürütmekle yükümlüdür. Dolayısıyla menajerin menajerliğini üstlendiği futbolcu veya spor kulübü menfaatine hareket etmesi ve menajerlik faaliyetini özenle yerine getirmesi gerekmektedir. Aksi halde özen yükümlülüğüne aykırılıktan sorumluluğu gündeme gelecektir.

KAYNAKÇA

Doğu, H. M. (2018). Futbolcu menajerliği sözleşmesinde menfaat çatışması. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 24(1), 400-414.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2013/15789 Esas ve 2014/16309 Karar Sayılı Kararı

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi ise 2014/18896 Esas ve 2015/6729 Karar Sayılı Kararı

Türkiye Futbol Federasyonu tarafından yayımlanan Futbol Menajerleri ile Çalışma Talimatı ve İlgili Mevzuat

[1] Doğu, H. M. (2018). Futbolcu menajerliği sözleşmesinde menfaat çatışması. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 24(1), 400-414.

[2] Doğu, H. M. (2018). Futbolcu menajerliği sözleşmesinde menfaat çatışması. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 24(1), 400-414.

[3] Doğu, H. M. (2018). Futbolcu menajerliği sözleşmesinde menfaat çatışması. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 24(1), 400-414.