30 Ocak 2025 Tarihli 32798 Sayılı Resmî Gazetede Yayımlanan Özel Hastaneler Yönetmeliği

Özel Hastaneler Yönetmeliğine İlişkin Değerlendirme

Toplamda 45 kez değişikliğe gidilen ve 69 madde, 12 ek madde ve 20 geçici maddeden oluşan 2002 tarihli Özel Hastaneler Yönetmeliği, Sağlık Bakanlığı tarafından 30 Ocak 2025 tarihli 32798 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan yeni Yönetmelik ile yürürlükten kaldırıldı. 30 Ocak 2025 tarihli Özel Hastaneler Yönetmeliği 54 madde ve 14 geçici maddeyi haizdir.

30 Ocak 2025 tarihli Özel Hastaneler Yönetmeliğinin 5/3. maddesinde özel hastane açılabilmesi için gerekli temel özellikler arasında asgari yatak sayılarına ilişkin düzenlemeye yer verilmektedir.

Diğer yandan, mülga Yönetmeliğin 10. Maddesinde yer alan “Özel hastaneler, müstakil binada faaliyet gösterir. Binanın hastane olarak kullanılan kısmında, hiçbir surette başka amaca yönelik işyeri bulunamaz ve hastane içerisindeki bir bölüm, başka bir amaçla faaliyet göstermek üzere üçüncü kişilere kiralanamaz veya herhangi bir şekilde devredilemez” hükmü yeni Yönetmeliğin 5. maddesinde düzenlenmektedir.

Ayrıca, 30 Ocak 2025 tarihli Yönetmelikte, mülga Yönetmelikten farklı olarak, özel hastanelerin ruhsatlandırıldıkları tarihten itibaren en geç üç yıl içinde Türkiye Sağlık Hizmetleri Kalite ve Akreditasyon Enstitüsünden (TÜSKA) akreditasyon belgesi almak zorunda olduğu, Akreditasyon belgesi alamayan hastanelere, hastaların görebileceği şekilde “Bu hastanenin TÜSKA akreditasyon belgesi yoktur” ibareli bilgilendirme tabelası asılacağına yönelik düzenleme getirilmiştir.

Madde 5

(3) Özel hastaneler gözlem yatakları hariç en az yüz hasta yatağı ile açılır. Bakanlıkça[1] belirlenen sağlık hizmet bölgelerine göre planlanan tabip sayısı ve hizmet ihtiyacı doğrultusunda en az elli hasta yataklı olmak üzere yüz yatağın altında özel hastane açılmasına izin verilebilir. Özel hastanelerin yoğun bakım yatak sayısının toplamı, ruhsata esas toplam hasta yatak sayısının yüzde 30’unu geçemez.

(7) Hastane binası içinde hiçbir surette başka amaca yönelik işyeri bulunamaz ve hastane içindeki bir bölüm, altıncı fıkrada sayılan işletmeler dışındaki bir amaçla faaliyet göstermek üzere üçüncü kişilere kiralanamaz veya herhangi bir şekilde devredilemez.

(8) Özel hastaneler ruhsatlandırıldıkları tarihten itibaren en geç üç yıl içinde Türkiye Sağlık Hizmetleri Kalite ve Akreditasyon Enstitüsünden (TÜSKA) akreditasyon belgesi almak zorundadır. Akreditasyon belgesi alamayan hastanelerde, hastaların görebileceği şekilde “Bu hastanenin TÜSKA akreditasyon belgesi yoktur” ibareli Ek-14’te belirlenen standartlara uygun bilgilendirme tabelası asılmak zorundadır. Bakanlıkça bu hastaneler her yıl ocak ayında Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilir.

Belirtmek gerekir ki, Yönetmeliğin Geçici 1. Maddesine göre, Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce ruhsatlandırılmış ve faaliyette olan özel hastanelerin de en geç üç yıl içinde TÜSKA’dan akreditasyon belgesi alması zorunludur.

Geçici Madde 1- (1) Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce ruhsatlandırılmış ve faaliyette olan özel hastaneler en geç üç yıl içinde TÜSKA’dan akreditasyon belgesi almak zorundadır.

30 Ocak 2025 tarihli Yönetmelik, 2002 tarihli mülga yönetmelikten farklı olarak, ‘‘1219 sayılı Kanunun 28. maddesinde sayılan suçlar ile cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan hüküm giymiş gerçek kişiler, kamu görevinden yasaklı gerçek kişiler ile ortaklık yapısında bu kişilerin bulunduğu tüzel kişiler adına özel hastane açılmasına izin verilmez. Bu kişiler ruhsatlı özel hastanelerin ruhsatlarını devralamaz, adına özel hastane ruhsatı bulunan tüzel kişilerin ortaklık yapısında yer alamaz.’’ düzenlemesine yer vermek suretiyle özel hastane açmaya ve işletmeye yetkili kişiler bakımından sınırlama getirmektedir.

Madde 7- (1) Özel hastaneler gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişileri tarafından açılır ve işletilir.

(2) 1219 sayılı Kanunun 28. maddesinde sayılan suçlar ile cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan hüküm giymiş gerçek kişiler, kamu görevinden yasaklı gerçek kişiler ile ortaklık yapısında bu kişilerin bulunduğu tüzel kişiler adına özel hastane açılmasına izin verilmez. Bu kişiler ruhsatlı özel hastanelerin ruhsatlarını devralamaz, adına özel hastane ruhsatı bulunan tüzel kişilerin ortaklık yapısında yer alamaz.

 (3) Sahipliğinde ruhsat iptali gerçekleşen gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri adına beş yıl boyunca yeni özel hastane ruhsatı düzenlenmez.

 (4) Adına özel hastane ruhsatı düzenlenmiş özel hukuk tüzel kişilerinin ortaklık yapısında değişiklik olması halinde bu değişiklik, en geç bir ay içinde Müdürlüğe bildirilmek zorundadır. Ancak halka arz edilmiş özel hukuk tüzel kişilerinde bildirim zorunluluğu aranmaz.

Belirtmek gerekir ki, 30 Ocak 2025 tarihli Özel Hastaneler Yönetmeliği’nin Geçici 3. Maddesi, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ruhsatlandırılmış veya ön izin almış özel hastaneler bakımından Yönetmeliğin 7/2. maddesinin uygulanmayacağını hüküm altına almaktadır.

Geçici Madde 3- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ruhsatlandırılmış veya ön izin almış özel hastanelerde bu Yönetmeliğin 7. maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen şartlar aranmaz.

Madde 8

(3) Bakanlıkça ilan edilen planlamalar neticesinde, yeni hastane açılışı ile mevcut hastanelerde özellikli merkez, ünite, tıbbi cihaz, uzman tabip kadro veya yatak kapasitesi değişikliği talebi uygun görülenler için planlama uygunluk belgesi düzenlenir.

(4) Planlama uygunluk belgesi düzenlenen hastane, özellikli merkez, ünite, tıbbi cihaz ve yatak kapasitesi değişikliği ile ilgili en geç iki yıl içinde ön izin alınması zorunludur. Bu süre içinde ön izin alamayanların planlama uygunluk belgeleri iptal edilir.

 (5) Planlama uygunluk belgesi devredilemez.

Madde 9

(1) Özel hastanelerin;

 a) Açılmasından önce,

 b) Başka amaçla inşa edilmiş binaların, hastane binasına dönüştürülmesinin istenmesi halinde tadilat işlerine başlanılmasından önce,

 c) Ruhsatlandırılmış hastane binasına 8 inci maddedeki planlamaya uygun olmak şartıyla ek bina inşaatına başlanılmasından önce, ön izin alınması zorunludur.

 (2) Özel hastaneler için ön izin başvurusu Ek-13’te yer alan belgeler ile birlikte EKİP sistemi üzerinden yapılır.

 (3) Başvuru evrakında yer alan bilgi ve belgelerin sunulması üzerine Müdürlükçe[2], eksiklik veya uygunsuzluk bulunmadığının tespiti halinde ilgili evrak en geç on iş günü içinde Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça yapılacak değerlendirmede başvurunun uygun görülmesi hâlinde en geç otuz gün içinde ön izin belgesi düzenlenir. Başvuru evrakında eksiklik veya uygunsuzluk varsa, bu durum Müdürlük aracılığıyla başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir.

 (4) Ön izin belgeleri devredilemez. Ancak taşınma amaçlı düzenlenmiş ön izin belgesine sahip ruhsatlı ve faal özel hastanelerin, ruhsat devri yapmaları durumunda yeni ruhsat sahibi adına mevcut süresi korunarak ön iznin devam etmesine izin verilir.

 (5) Özel hastanenin yatak ve poliklinik sayısı, planlamaya tabi özellikli tıbbi cihaz mekanları özel hastane ön izin belgesinde belirtilir. Hastane ön izin belgesi planlama uygunluk belgesinde belirtilen kapasitelere uygun olarak düzenlenir. Hastane bu kapasite ile ruhsatlandırılır. Ön izin projesinde belirtilen kapasiteden fazla bina ve tıbbi cihaz mekân yatırımları hastaneye ilave yatak, kadro ve cihaz hakkı vermez.

 (6) Bakanlıkça özel hastane açma izni verilenler başvuru tarihinden itibaren en geç iki yıl içerisinde ön izin belgesi almak zorundadır.

Ayrıca Yönetmeliğin Geçici 5. Maddesinde Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte ön izni mevcut tıbbi cihaz, ünite ve merkez hakkına sahip hastanelerin 25/3/2026 tarihine kadar faaliyete geçirilmemesi durumunda izinlerinin iptal edileceği düzenlenmektedir.

Geçici Madde 5- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce planlama kapsamında ön izin verilen tıbbi cihaz, ünite ve merkez hakkına sahip hastanelerin 25/3/2026 tarihine kadar faaliyete geçirilmemesi durumunda verilen izinler iptal edilir.

30 0cak 2025 tarihli Yönetmelik, ruhsatı tanımlar iken, mülga Yönetmelikte yer alan ‘‘yönetmeliğe uygunluk’’ ibaresi yerine ‘‘sağlık hizmeti sunumuna uygunluk’’ kriterine yer vermektedir.

Madde 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;

g) Ruhsat: Özel hastanelerin sağlık hizmet sunumuna uygunluğunu gösteren, açılışta hastane sahibi adına düzenlenen ve hastane isim, adres ve yatak sayısının yer aldığı Bakanlıkça düzenlenen belgeyi

ifade eder.

Madde 10-(1) Ön izin belgesinin verildiği tarihten itibaren üç yıl içinde ruhsat alınması zorunludur. Bu sürenin sonunda ruhsat alamayanlara ait ön izin belgesi iptal edilir. Ancak ruhsatlandırma süresinin sonunda binasını tamamlayamadığı için ruhsat başvurusu yapamayan ve ilgili mahalli idareden alınan temel üstü vizesi bulunanlara iki yıl ek süre verilir.

 (2) Ruhsat başvurusu, ön izin belgesine uygun şekilde binasını tamamlamış özel hastaneler tarafından Ek-8’de yer alan belgeler ile birlikte EKİP sistemi üzerinden yapılır.

(4) Yapılan yerinde inceleme sonucunda eksiklik veya uygunsuzluk tespit edilmesi halinde, tespit edilen eksiklik veya uygunsuzluklar başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Eksiklik veya uygunsuzluğun giderildiğinin başvuru sahibi tarafından Müdürlüğe yazılı olarak bildirilmesi üzerine yeniden yerinde inceleme yapılır.

 (5) Yapılan incelemeler neticesinde, herhangi bir eksiklik veya uygunsuzluk olmadığının tespiti halinde, düzenlenecek müşterek teknik rapor, uzman dal raporu ve başvuru belgelerini içeren ruhsat başvuru dosyası on beş iş günü içinde Bakanlığa gönderilir.

 (6) Bakanlıkça yapılan değerlendirme neticesinde uygun görülen özel hastaneler için Ek-6’da yer alan ruhsat belgesi düzenlenir. Yapılan değerlendirmede, ön izin belgesine ya da ruhsat için aranan şartlara aykırılık olması durumunda ruhsat düzenlenmez ve tespit edilen eksiklik veya uygunsuzluklar başvuru sahibine Müdürlük aracılığıyla yazılı olarak bildirilir.

 (7) Özel hastanelerin ruhsatlandırma işlemleri, herhangi bir eksiklik veya uygunsuzluk olmadığının tespiti halinde, Bakanlığa gönderildiği tarihten itibaren en geç on beş iş günü içinde sonuçlandırılır. Bu süre, eksiklik sebebiyle iade edilen dosyalarda eksikliğin tamamlanarak Bakanlığa tebliği tarihinden itibaren yeniden başlar.

 (8) Yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda eksiklik veya uygunsuzluk tespit edilmesi ruhsatlandırma süresini uzatmaz.

Bununla birlikte, Yönetmelik, 1/1/2019 tarihinden önce Bakanlıktan ön izin almış özel hastanelerden beş yıllık ruhsatlandırma süresi sonunda ruhsat işlemlerini tamamlayamayanların, 31/12/2028 tarihine kadar ruhsatlandırma işlemlerini tamamlaması amacıyla ek süre verileceğine yönelik düzenleme getirmektedir.

Geçici Madde 8- (1) 1/1/2019 tarihinden önce 27/3/2002 tarihli ve 24708 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan mülga Özel Hastaneler Yönetmeliğinin geçici 1 inci maddesi kapsamında Bakanlıktan ön izin almış özel hastanelerden beş yıllık ruhsatlandırma süresi sonunda ruhsat işlemlerini tamamlayamayanlara, 31/12/2028 tarihine kadar ruhsatlandırma işlemlerini tamamlamak amacıyla ek süre verilir.

Madde 11- (1) Faaliyet izin belgesi düzenlenmiş olan özel hastane, hasta kabul ve tedavisine başlar. Bakanlıkça ruhsatlandırıldığı tarihten itibaren altı ay içinde faaliyet izin belgesi alarak hasta kabul ve tedavisine başlamayan özel hastaneye verilen ruhsat Bakanlıkça iptal edilir.

(2) Faaliyet izin belgesi başvurusu, ruhsatlandırılmış özel hastaneler tarafından, Ek-10’da yer alan belgeler ile birlikte EKİP sistemi üzerinden yapılır.

 (3) Başvuru evrakında eksiklik veya uygunsuzluk olmaması halinde, Müdürlük tarafından, en geç on beş iş günü içerisinde Ek-7’de yer alan faaliyet izin belgesi, tüm sağlık meslek mensupları adına Ek-12’de yer alan çalışma belgesi ve mesul müdür adına Ek-11’de yer alan mesul müdürlük ve mesul müdür yardımcısı belgeleri düzenlenir.

(5) Özel hastaneler, dört klinisyen uzman tabipten az olmamak kaydıyla Bakanlıkça belirlenen toplam uzman tabip kadrolarının en az dörtte biri sayısında klinisyen uzman tabip ile faaliyete başlayabilir.

Mülga Yönetmelikte, aynı il içerisinde taşınma ve birleşmeler ile il dışına taşınmaya ve birleşmeye ilişkin düzenlemeler mevcut idi.  30 Ocak 2025 tarihli Yönetmelik, 12. maddesinde, özel hastanelerin yalnızca aynı il içerisinde taşınma ve birleşmelerine ilişkin düzenlemeye yer vermekte olup bu yönüyle mülga Yönetmelikten farklılaşmaktadır.

Madde 12- (1) Özel hastaneler planlama ilkeleri doğrultusunda Bakanlık izniyle yalnızca bulunduğu il içinde taşınabilir ya da birleşebilir.

 (2) Özel hastanelerin birleşmeleri halinde, ruhsatlarında kayıtlı yatak sayıları, tabip ve uzman tabip kadro sayıları toplanarak birleştirilir. Birleşen özel hastaneler ayrılamaz.

 (3) Birleşme ve/veya taşınma amacıyla başvuran özel hastaneler, taleplerinin uygun bulunduğu tarihten itibaren en geç iki yıl içinde ön izin belgesi ve ön izin belgesinin alındığı tarihten itibaren ise üç yıl içerisinde ruhsat belgesi alarak taşınma/birleşme işlemlerini sonuçlandırmak zorundadır. Bu madde kapsamında alınan ön izin belgesinin alındığı tarihten itibaren iki yıl içerisinde ön izne esas adreste değişiklik yapılmak istenmesi halinde ek süre verilmeksizin planlama hükümlerine uygun olmak kaydıyla ön izin adres değişikliğine Bakanlıkça izin verilebilir.

 (4) Birleşme veya taşınma talebinde bulunan özel hastaneler bu işlemler tamamlanmadan yeni bir birleşme veya taşınma talebinde bulunamazlar.

Madde 13- (1) Özel hastanelerin bu Yönetmelik kapsamındaki kişilere devri halinde Ek-8’in 14. maddesinde yer alan ilgili belgeler ile birlikte devir tarihinden itibaren en geç bir ay içinde Müdürlüğe başvurulması zorunludur. Devralan kişi adına ruhsat ve faaliyet izin belgesi düzenleninceye kadar hastanenin faaliyeti devreden sorumluluğunda devam eder. Şayet devredenin sorumluluğunda faaliyet gösterilmesi istenmiyor ise, devralan kişi adına ruhsat ve faaliyet izin belgesi düzenleninceye kadar hastanenin faaliyetine ara verilir. Devir işleminin uygun bulunması halinde on beş iş günü içerisinde yeni sahiplik adına Ek-6’da yer alan ruhsat belgesi ile Ek-7’de yer alan faaliyet izin belgesi düzenlenir.

 (2) Özel hastanenin denetimi sırasında tespit edilen eksiklik ve/veya uygunsuzluklardan dolayı devralan, devredenin sorumluluklarını da almış sayılır. Eksiklik ve/veya uygunsuzluklardan dolayı devredene verilen süre, devralanın talebi halinde yeniden verilir. Özel hastanenin faaliyetinin durdurulması halinde devralan, faaliyet durdurma süresinin tamamlanmasını beklemek zorundadır.

 (3) Ruhsatı askıda olan özel hastanelerin ruhsatları askı süresince sadece bir kez devredilebilir.

 (4) Bu madde hükmünce devralınan hastane iki yıl içinde yeniden devredilemez.

30 Ocak 2025 tarihli Yönetmeliğin getirdiği en önemli değişiklik, özel hastaneler bakımından kadro devrini kaldırmasıdır. 2002 tarihli mülga Yönetmelik, özel hastanenin, başka bir ildeki özel hastane veya tıp merkezine kadro devretmesine Bakanlıkça uygun bulunması halinde cevaz vermekte idi. Yeni Yönetmelikte ise, özel hastanelerin kadro devri yapılabileceğine ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Dolayısıyla, mülga Yönetmelikten farklı olarak, artık özel hastanelerde kadro devri uygulamasına gidilemeyecektir.

Ayrıca yeni Yönetmelikte, Sağlık personelinin özel hastane kadrosunda sözleşme ile (5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olarak) çalışacağına ilişkin açık düzenleme yapılmıştır. Bu düzenleme ile şirket kurdurularak hekim çalıştırılmasının önüne geçilmesi hedeflenmektedir.

Madde 15- (1) Özel hastaneler, Ek-1’de yer alan asgari personel standardını sağlamak zorundadır.

 (2) Sağlık personeli özel hastane kadrosunda sözleşme ile 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olarak EKİP üzerinden personel çalışma belgesi düzenlenerek çalışır. Personel çalışma belgesi gerektiğinde EKİP üzerinden ibraz ve kontrol edilir.

 (3) Aktif çalışan klinisyen uzman tabip sayısı dördün altına düşen hastanelerin faaliyeti en fazla iki yıl süreyle askıya alınır. Eksikliğin giderilmesi halinde özel hastane faaliyetine devam eder. İki yılın sonunda uzman tabip eksikliğini gideremeyen özel hastanenin ruhsatı iptal edilir.

Her ne kadar yeni Yönetmelik ile kadro devri uygulamasına son verildi ise de Yönetmeliğin Geçici 10. Maddesi, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ruhsatlı ve faaliyette olan özel hastanelerin 31.12.2025 tarihine kadar başka özel hastanelere kadro devri yapılabilmesine imkân tanımaktadır.

Geçici 10. Madde- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ruhsatlı ve faal olan özel hastaneler maddenin yürürlük tarihinde boş olan tabip ve uzman tabip kadrolarını Bakanlık planlamalarına uygun olmak kaydıyla 31/12/2025 tarihine kadar başka bir özel sağlık kuruluşuna devredebilir.

[1] Bakanlık: Sağlık Bakanlığı.

[2] Müdürlük: İl veya ilçe sağlık müdürlüğü.